door Jaap van der Hoest
Op 9 juni 2004 is Alam Darsono in een ziekenhuis in Nieuwegein overleden. Hij was al enige tijd ziek en zijn lichaam was ernstig verzwakt geraakt. Een operatie aan het vlies om zijn hart had hem misschien nog kunnen baten, maar het heeft er niet van mogen komen.
Alam was, bijna twintig jaar geleden, de eerste redacteur van Pointe. Hij had niet alleen dit tijdschrift bedacht, maar - na een verschil van inzicht over het concept - is hij er feitelijk mee begonnen. Na een paar nummers trad ik tot de redactie toe en ben toen eindredacteur geworden. Alam werd meer de redacteur op afstand, die contacten onderhield en voor aanlevering van bijdragen zorgde. Hij ging ook zijn accent verleggen naar het aftasten van mogelijkheden tot activiteiten in aansluiting op Pointe als gesproken tijdschrift. In 1986 hebben we, samen met Rob Boelhouwer -een goedziende kennis van hem en beoogd penningmeester- de Stichting Pointe Fonds opgericht. Deze stichting heeft een selectie van in het gesproken tijdschrift gepubliceerde verhalen en gedichten op papier, in de vorm van een krant, gepubliceerd. Met deze papieren Pointe trachtte de stichting -waarvan Alam voorzitter was en ik de secretaris- fondsen te werven. Dat lukte niet echt. Er kwam niet veel op de geopende rekening. In 1988 organiseerde de stichting een gedichtenwedstrijd, waaraan iedereen kon deelnemen. Er werd behoorlijk ingezonden en via gelegde contacten konden de prijzen in het bibliotheektheater in Rotterdam uitgereikt worden. In 1996 bracht de stichting de bundel DOOR DE OREN ZIEN uit, waarin gedichten van blinde en slechtziende dichters waren opgenomen. Samen met hem deed ik de samenstelling, maar Alam heeft voor het uitkomen ervan het belangrijkste werk verricht. Het moest -anders was het niet haalbaar- een zo goedkoop mogelijke editie worden, die er toch behoorlijk diende uit te zien. Dat betekende dat er veel zelf gedaan en georganiseerd moest worden.
Toen Elnet in het leven geroepen was, onderhield Alam via een daarvan onderdeel uitmakend platform veel contacten over het schrijven. De beëindiging van Elnet heeft hij zeer betreurd. Het was voor hem -en zeker niet voor hem alleen- een zeer toegankelijk medium, ook en niet in de laatste plaats vanwege de e-mail-voorziening die eraan verbonden was. Het wegvallen van Elnet en het aangewezen zijn op Windows heeft voor hem storende beperkingen opgeleverd.
Alam heb ik altijd gekend als iemand die met schrijven en met literatuur bezig was. Hij wilde ook werken aan publicatiemogelijkheden, zeker niet alleen voor zichzelf. Hij wilde blinden en slechtzienden stimuleren tot het schrijven en zocht ook naar wegen die tot publicaties konden leiden. Alam heeft veel geschreven. In Pointe is een grote hoeveelheid bijdragen van hem verschenen, zowel verhalen en gedichten -onder de naam Aladar- als beschouwingen en besprekingen -waaronder hij zijn initialen A.D. plaatste. In de eerder genoemde bundel DOOR DE OREN ZIEN zijn gedichten van hem opgenomen. In 1999 verscheen -zelf gefinancierd en uitgegeven door Stichting Pointe Fonds- zijn boek DE EUROPESE VERBEELDING, EEN CULTUUR-FILOSOFIE (met als ondertitel: Over de productie van onze voorstellingen, toegelicht aan de voorstellingen van de Europeanen). In 2001 kwam, nadat hij daar lang op had moeten wachten, zijn roman KINDEROGEN bij uitgeverij Thomas Rap uit. Het lag in de boekwinkel, maar de uitgeverij timmerde niet echt aan de weg om de roman goed te doen verkopen. Het boek bleef niet helemaal onopgemerkt. Een paar keer werd hij erover geïnterviewd op de radio.
Alam heeft zich niet laten weerhouden door de grenzen die het blind zijn met zich brengt. Hij zocht naar wegen om te kunnen lezen en schrijven, vond of organiseerde deze en maakte er gebruik van. Als wetenschapper (psycholoog en socioloog) is hij erin geslaagd te promoveren en als auteur heeft hij aanhoudend geschreven, ook al vond hij eigenlijk maar één keer een bereidwillige uitgever, die wel zijn geduld nog op de proef stelde. Zijn werk verdient respect. Het mag niet zo zijn, dat hetgeen hij geschreven heeft ongelezen in de vergetelheid geraakt. Ik zie hier een opdracht in, die aanvaard moet worden. Daaraan wil ik van harte bijdragen.
Bron: Pointe, juni 2004.
***
terug naar de beginpagina over Alam Darsono